ღვინის ისტორია

“ღვინის კულტურის აკვანი”, “ღვინის სამშობლო”
– ასე საუბრობენ საქართველოზე, როგორც ღვინის უძველეს სამშობლოზე.

8000 წელზე მეტი ხნის რქაწითელის ჯიშის ყურძნის წიპწებიანი თიხის დოქების აღმონაჩენი, მიუთითებს მაშინდელ საქართველოში მეღვინეობის განვითარების მაღალ დონეზე.

ღვინო ხანშიშესულთათვის რძეა, მოზრდილთათვის ბალზამი, ხოლო გურმანებისთვის მეგზური.

მეცნიერულად დასაბუთებულია, რომ საქართველო არის ქვეყანა სადაც ადამიანმა ველური ვაზი ”გააკულტურა და გააშინაურა”.

კარგ ღვინოს, ისევე როგორც ადამიანს თავისი სამშობლო აქვს. ის მშობლიური მიწის სურნელს სამუდამოდ ითვისებს. ქართული ღვინოები და ალკოჰოლური სასმელები განუმეორებელი, ორიგინალური და არომატული თვისებებით ხასიათდება.


”არც იმისთანა ქვეყანა მოიძებნება სადაც ამდენ და ასეთ კარგ ღვინოს სვამენ” - ცნობილი ფრანგი მოგზაურის ჟან შარდენის ცნობა, XVIIს.

საქართველოში დაახლოებით 500 ჯიშის ყურძენი მოჰყავთ (ისტორიული მონაცემებით ადრე იყო 3000 ჯიშზე მეტი), რაც მსოფლიო ასორტიმენტის 2,5% შეადგენს.

საქართველოში მევენახეობის ძირითადი 8 კერა არსებობს: კახეთი 80 ჯიში, ქართლი 72 ჯიში, იმერეთი 75 ჯიში, რაჭა-ლეჩხუმი 50 ჯიში, აფხაზეთი 58 ჯიში, აჭარა 52 ჯიში, გურია 53 ჯიში, სამეგრელო 60 ჯიში და სხვა.

1999 წლის 23 ივლისს ლონდონში, ქალაქის ცენტრში 100 000 ფუტის ფართობის ტერიტორიაზე გაიხსნა მუდმივმოქმედი ღვინის ქალაქი ვინოპოლისი. ნებისმიერი მნახველი ვინოპოლისში პირველ რიგში გაივლის №1 პავილიონს, რომელსაც ეწოდება ”საქართველო ღვინის აკვანი”.

საქართველო 2010 წელს მევენახეობა-მეღვინეობის მსოფლიო კონგრესის OIV-ის მასპინძელი ქვეყანაა.

უძველესი დროიდან საქართველოს სოფლის მეურნეობის ერთ-ერთი მტკიცე დასაყრდენი არის მეღვინეობა-მევენახეობა. ”ჯერ კიდევ არგონავტებს, კოლხეთის (დღევანდელი სამეგრელო) მეფე აიეტის სასახლეში შადრევნები დახვედრიათ, რომლიდანაც ღვინო ჩქეფდა” და სწორედ ამიტომ უცხოლი დამპყრობლები, როდესაც ცდილობდნენ საქართველოს ეკონომიკურ დაექვეითებას პირველ რიგში ვენახებს ჩეხდნენ. ასე მოიქცა თემურ ლენგი, შაჰაბაზი და სხვა.

ნიკიფორე ირბახი რუსეთის მეფე ალექსი მიხეილის ძეს, შაჰაბაზის მიერ ქართლ-კახეთის აოხრების შემდეგ წერდა: ”საქართველო ძვირფასი ქვეყანაა თავისი ბუნებრივი პირობების თავისებურებების, კულტურული მრავალფეროვნების, ხალხის გამრჯელობისა და საერთო კულტურული დონის გამო”. ამიტომ, კვლავ მალე აღსდგება!”

საქართველო არის ღვთისმშობლის წილხვედრი უძველესი ქრისტიანული ქვეყანა, სადაც ქრისტიანობა იქადაგეს მოციქულებმა წმ. ანდრია პირველწოდებულმა, სიმონ კანანელმა და მატათამ. აგრეთვე აღსანიშნავია ქართველთა განმანათლებლის წმ. ნინოს შემოსვლა საქართველოში ვაზის ჯვრით.

ჩვ. წ.-დე მე-VI საუკუნეში საქართველოს ერთ-ერთ ქალაქში - დიოსკურიაში (დღევანდელი სოხუმი) ღვინის დიდ ბაზრობაზე თავს იყრიდა 70 ენაზე მეტი მოსაუბრე ერი.

საქართველო არის ქვეყანა, რომელმაც თავისი ინდივიდუალურობა დღემდე დაიცვა და შემოინახა. განსაკუთრებული ხასიათის ქვეყანაში ასევე აღმოაჩენთ განსაკუთრებულ ხალხს.

ძველად ქართული ღვინის ექსპორტი საბერძნეთში, სპარსეთის იმპერიაში და იერუსალიმში ხდებოდა. დაახლოებით 800 წ. ჩვ. წ. აღ.-დე საქართველოში არსებობდა მეღვინეობის უნივერსიტეტი.

ყოფილ საბჭოთა კავშირში ქართული ღვინო ძალიან მოთხოვნადი იყო და ამიტომაც მილიონობით ლიტრი გადიოდა. დღეს კი ფიქრობს ადამიანი ახალი გზები იპოვოს, ვინაიდან ეს პატარა ქვეყანა თავისი მრავალმხრივი მეღვინეობით განსაკუთრებულია.


საქართველოს კულტურის ერთ-ერთ მნიშვნელოვან ნაწილს ღვინო წარმოადგენს. გასაკვირიც არ არის, რომ ქართველი გმირების სამარხის ქვები თუ პატრიარქების სკამები ყურძნის მტევნებით არის შემკობილი. თავად ”ქართლის დედა”-ს ერთ ხელში ღვინის ფიალა უჭირავს. ”გეორგია” კი ”მიწის მოქმედს” ნიშნავს.